De Risico-inventarisatie & Evaluatie (RI&E)

Opmerking: pagina verouderd, updaten.

Deels al aangepast 2025-01 WWe

De Risico-inventarisatie & Evaluatie (RI&E)

Inleiding

Alle organisaties met werknemers moeten sinds 1994 verplicht een risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en een Plan van Aanpak maken om knelpunten op het gebied van veiligheid, gezondheid en welzijn in kaart te brengen en aan te pakken. De RI&E is een instrument voor het in kaart brengen van risico’s in de organisatie en kan worden gebruikt voor een meer structurele aanpak van de arbeidsomstandigheden. In het bij de RI&E behorende Plan van Aanpak wordt aangegeven welke maatregelen de werkgever neemt ter verbetering van de arbeidsomstandigheden in de komende periode. Op die manier wordt een structureel beleid opgezet, want het eenmalig oplossen van een aantal knelpunten is soms slechts tijdelijk effectief. Het is van belang om arbozorg beleidsmatig aan te pakken door doelen te stellen ten aanzien van het te bereiken resultaat, een plan te ontwikkelen om die doelen te realiseren, taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden te verdelen, deskundige ondersteuning te regelen en vooral arbozorg in de dagelijkse praktijk te integreren. Minder goede arbeidsomstandigheden kunnen op deze manier goed aangepakt worden waardoor werknemers minder risico’s lopen en mogelijk minder gezondheidsklachten krijgen, en de werkgever minder vaak voor onaangename verrassingen komt te staan.

In wetenschappelijke kring wordt algemeen aangenomen dat een goed arbobeleid op basis van de RI&E de meest succesvolle aanpak is voor de beheersing van verzuim, maar ook voor het voorkomen van ongevallen. De RI&E dient daarnaast als uitgangspunt voor de opzet van voorlichting & onderricht (Arbowet, artikel 8) aan werknemers over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico’s en geeft nodige informatie voor het opzetten van een op maatwerk gebaseerde bedrijfshulpverleningsorganisatie (BHV).

De inhoud van de RIE

In een risico-inventarisatie en -evaluatie moet onder meer aandacht worden besteed aan de onderstaande onderwerpen (onderstaande punten vormen slechts een globaal overzicht, en het is niet volledig):

• Arbozorg en organisatie van de arbeid
  • Verzuimbeleid
  • Plan van Aanpak en rapportage over de uitvoering
  • Voorlichting en onderricht
  • Toezicht door leidinggevenden
  • Gedrag van werknemers
  • Arbeidsongevallen
  • Bijzondere categorieën werknemers (zoals uitzendkrachten, stagiaires, jeugdigen, zwangeren en thuiswerkers)
• Bedrijfshulpverlening
  • BHV-organisatie
  • Noodplan, ontruiming en oefening
• Inrichting arbeidsplaatsen
  • Onderhoud, controle en keuring
  • Voorzieningen in noodsituaties
  • Werken op hoogte
  • Pauzeruimten
• Gevaarlijke stoffen en biologische agentia
  • Beoordeling en beperking blootstelling;
  • Opslag
• Fysieke belasting
  • Tillen, duwen, trekken, etc.
  • Werkhouding
  • Beeldschermwerk
• Fysische factoren
  • Klimaat
  • Verlichting
  • Geluid
• Arbeidsmiddelen
  • Beveiligingen / veiligheidsvoorzieningen
  • Onderhoud en keuring arbeidsmiddelen
  • Hijs- en hefwerktuigen
  • Transportmiddelen
• Persoonlijke beschermingsmiddelen (PBM)
  • Noodzaak, keuze, beschikbaarheid en gebruik
• Functie-inhoud en werkdruk
  • Informatievoorziening over de werkzaamheden
  • Werktempo
  • Agressie en geweld, en seksuele intimidatie
• Werk- en rusttijden
  • Ploegendienst
  • Nachtarbeid
• Werknemers die (specifieke) risico’s kunnen lopen
  • Productiepersoneel
  • Flexibele arbeidskrachten, uitzendkrachten etc.
  • (Onder)aannemers
  • Zelfstandigen
  • Studenten, vrijwilligers en stagiairs
  • Bezoekers
  • Jonge werknemers
  • Gehandicapten
  • Zwangeren

Toetsing van de RI&E

Nadat de RI&E is opgesteld, dient deze soms te worden getoetst.

De wet verplicht dat grotere organisaties of organisaties die geen gebruik maken van een branche-instrument (als de PodiumRIE in de podiumkunstensector) de RI&E door een gecertificeerde arbodienst/deskundige laten toetsen.

• Die toetst de RI&E en adviseert bij het plan van aanpak.
• Die kijkt daarbij of alle risico’s op de lijst staan, of de situatie in het bedrijf goed is weergegeven en of de laatste normen en richtlijnen zijn gebruikt.

Moet iedere organisatie zijn RI&E laten toetsen?
Nee, het toetsen van de RI&E hangt af van de grootte van het bedrijf en het soort RI&E-instrument dat gebruikt wordt.

Verplicht tot toetsing van de RI&E:

Organisaties met meer dan 25 werknemers: organisaties met meer dan 25 werknemers moeten hun RI&E-instrument op de gewone wijze laten toetsen.

Uitzonderingen:

Organisaties met ten hoogste 40 uur arbeid per week:
Organisaties die voor maximaal 40 uur per week arbeid laten verrichten (alle werknemers bij elkaar opgeteld) moeten een RI&E hebben, maar hoeven dat document niet te laten toetsen. Deze bedrijven mogen daarnaast ook gebruik maken van de Checklist Gezondheidsrisico’s (max. 40 uur medewerkers in dienst) – Steunpunt RI&E. Dit is een verkorte versie van de RI&E.

Organisaties met ten hoogste 25 werknemers
Organisaties met maximaal 25 werknemers in dienst die gebruik maken van een ‘Erkend instrument’ voor hun branche, kunnen in aanmerking komen voor toetsingsvrijstelling of lichte toets.

Een erkend RI&E-instrument: bedrijven met maximaal 25 werknemers hoeven hun RI&E-document niet langer te laten toetsen, mits ze gebruik maken van een Erkend RI&E-instrument. De PodiumRIE heeft deze erkenning en komt dus in aanmerking voor vrijstelling van toetsing.

NB: voor het tellen van het aantal medewerkers geldt niet het aantal Fte’s, maar het aantal daadwerkelijke personen.