Artikel: Passie en recht
Artikel: Uitreksel uit de Arbeidsomstandighedenwetgeving voor geluid (wetgeving 2007)*
Convenant Geluidsbeleid Muzieklocaties
Geluidsnorm in Vlaanderen op 100 dB(A)
Voorstel “Festivalnorm” Jan Smeets Pinkpop 2012
Effecten van blootstelling aan schadelijk en hinderlijk geluid
De effecten van blootstelling aan geluid kunnen zowel hinderlijk als schadelijk zijn. De effecten zijn onder te verdelen in drie categorieën:
1. Lichamelijke effecten op het gehoor en andere effecten
2. Functionele effecten
3. Belevingseffecten.
Lichamelijke effecten
Lawaai kan schadelijk zijn voor het gehoor. Als de oren veel harde geluiden te verwerken krijgen, dan raken de haarcellen (de ‘ogen’ van het gehoor) verdoofd. Dit heeft dan een tijdelijk gehoorverlies, oorsuizingen of het horen van pieptonen tot gevolg. Als de haarcellen geen tijd krijgen om zich te herstellen of als het lawaai erg hard is, dan sterven de haarcellen af. Dit heeft lawaaidoofheid tot gevolg en dit is ongeneeslijk.
Links: Normale haarcellen
Rechts: Beschadigde haarcellen
Op grond van wetenschappelijke inzichten wordt aangenomen dat de blootstelling aan een geluidsniveau van 80 dB(A) gedurende 8 uur nog net veilig is voor het gehoor. Hierbij dient opgemerkt te worden dat elke verhoging van 3 dB(A) een verdubbeling betekent van de intensiteit van het geluid. Werkt men gedurende 8 uur in een omgeving met een geluidsniveau van 80 dB(A), dan heeft dat hetzelfde effect als een geluidsniveau van 83 dB(A) gedurende 4 uur en 86 dB(A) gedurende 2 uur.
Onder invloed van geluid kunnen verschillende fysiologische veranderingen optreden in het menselijk lichaam. Het is zeer waarschijnlijk dat een hoog geluidsniveau een verhoogde bloeddruk kan veroorzaken en daardoor een bijdrage kan leveren aan het ontstaan van hartziekten. Er zijn tevens aanwijzingen dat lawaai een oorzaak kan zijn van klachten als nervositeit, slaapproblemen en maagdarmstoornissen.
Functionele effecten
Een effect op het functioneren is de achteruitgang van de spraakverstaanbaarheid bij toename van het geluidsniveau. Het geluidsniveau belemmert de werkcommunicatie en maskeert alarmsignalen. Andere effecten zijn een afname van de productiviteit en/of kwaliteit van de arbeid door verminderde concentratie en vermoeidheid. Voor musici, zangers en dansers zijn functionele aspecten uiteraard veel ingrijpender, omdat zij voor de uitvoering van hun werk direct afhankelijk zijn van hun gehoororgaan.
Belevingseffecten
Een belevingsaspect is hinder ten gevolge van lawaai. Deze hinder kan specifiek zijn (bijvoorbeeld de afname van spraakverstaanbaarheid wordt als hinderlijk ervaren), of niet-specifiek (de geluidssituatie in zijn totaliteit wordt als negatief beoordeeld). De mate waarin hinder wordt ondervonden hangt naast het geluidsniveau onder andere af van de mate waarin de betreffende werknemer
– het geluid als noodzakelijk, onvermijdelijk ervaart;
– het idee heeft de geluidsproductie te kunnen controleren;
– het geluid zelf produceert en het geluid samenhangt met de verrichte werkzaamheden;
– het optreden van veranderingen kan voorspellen.
Herkennen van een gehoorbeschadiging
De eerste tekenen van een gehoorbeschadiging kun je herkennen als je moeite hebt met het volgen van gesprek in een lawaaiige omgeving (feestje of café). Door het omgevingsgeluid krijg je steeds meer moeite in het onderscheiden van de klinkers en de medeklinkers. Een gesprek voeren met één persoon kost veel concentratie en een snelle discussie tussen meerdere mensen is al niet meer te volgen. Gehoorschade gaat niet meer over. Het enige wat je er tegen kunt doen, is zorgen dat het niet erger wordt. Doe je dit niet dan krijg je steeds meer moeite om bepaalde klinkers in woorden te onderscheiden omdat je ze gewoonweg niet meer kunt horen. Hierdoor gaan alle woorden op elkaar lijken en begrijp je niet meer wat er wordt gezegd en een gehoorapparaat biedt geen uitkomst. Een gehoorapparaat versterkt geluid, stel je voor dat iemand in een vreemde taal met jouw communiceert. Het maakt dan niet uit of hij praat of schreeuwt want je begrijpt het toch niet.
Branchecatalogus
In de branchecatalogus “versterkt geluid” worden de afspraken die tussen sociale partners zijn gemaakt over versterkt geluid beschreven. De catalogus geeft een overzicht van gevolgen en maatregelen. Klik hier om de catalogus te downloaden.
Wettelijke regels ten aanzien van schadelijk geluid:
Meten:
Het geluid op de werkplek moet volgens schriftelijk plan en op kundige wijze worden beoordeeld en indien nodig gemeten. Beoordeling en meting moeten met passende tussenpozen worden herhaald. De werkgever moet de resultaten van de geluidmetingen en geluidberekeningen registreren en gedurende tenminste 10 jaar bewaren. Hetzelfde geldt voor de resultaten van het gehooronderzoek (audiometrie).
Voorlichting:
Geluidsniveaus boven 80 dB(A) worden schadelijk geacht voor de gezondheid. Bij overschrijding van dit niveau moet de werkgever zijn werknemers voorlichten over de gevaren van schadelijk geluid en over de bedrijfsmaatregelen die deze gevaren verkleinen.
Terugdringen lawaai:
Bij equivalente geluidsniveaus boven 85 dB(A) moet de werkgever maatregelen nemen om het lawaai tot beneden deze grens te verminderen, tenzij dat op technische, praktische of economische gronden redelijkerwijs niet van hem kan worden verlangd (redelijkerwijs clausule). Hij dient dit te doen overeenkomstig een daartoe opgesteld schriftelijk plan.
PBM:
– Bij equivalente geluidsniveaus boven 80 dB(A) moet de werkgever passende gehoorbescherming met voorgeschreven demping (geluidsniveau in de gehoorgang lager dan 80 dB(A)) beschikbaar stellen en over het gebruik ervan voorlichting geven. Indien zo’n demping technisch niet mogelijk is, moet de gehoorbescherming tenminste dempen tot beneden 87 dB(A). Beperking van de blootstellingsduur moet er in dat geval voor zorgen dat de geluidsdosis de toegestane waarde van 80 dB(A) niet te boven gaat. De gehoorbescherming moeten verder in goede en zindelijke staat verkeren.
– Bij equivalente geluidsniveaus boven 85 dB(A) zijn de werknemers verplicht de hun ter beschikking gestelde gehoorbescherming te dragen. (N.B.: De werknemers doen er verstandig aan de gehoorbeschermers al te dragen bij niveaus boven 80 dB(A).)
Gehoortest:
De werkgever moet, bij een dagdosis van boven de 80 dB(A), zijn werknemers in de gelegenheid stellen regelmatig hun gehoor te laten controleren op eventuele gehoorschade. Dit dient te geschieden door een deskundige dienst met tussenpozen van maximaal 4 jaar. Indien de deskundige dienst dit noodzakelijk acht moet het onderzoek vaker plaatsvinden. De werkgever stelt de werknemer in kennis van de resultaten van het audiometrisch onderzoek. – De werkgever moet de resultaten van de geluidmetingen en geluidberekeningen registreren en gedurende tenminste 10 jaar bewaren. Hetzelfde geldt voor de resultaten van het gehooronderzoek (audiometrie).
Markering:
De arbeidsplaatsen waar het equivalente geluidsniveau hoger is dan 85 dB(A) moeten zijn afgebakend en gemarkeerd, bijvoorbeeld met lijnen op de vloer en met waarschuwingsborden. Alleen werknemers die beroepshalve of uit hoofde van hun functie deze zogenaamde gehoorbeschermingszones moeten betreden, mogen daar worden toegelaten.
Disclaimer
Hoewel de informatie op deze website met zorg is samengesteld en de Stichting Arbo en Podiumkunsten de informatie steeds actueel tracht te houden, kunnen aan deze website geen rechten ontleend worden. de Stichting Arbo en Podiumkunsten aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor de gevolgen van onvolledigheid of onjuistheid van het materiaal van deze website. Tevens is de Stichting Arbo en Podiumkunsten niet verantwoordelijk voor de inhoud van websites waarnaar wordt gelinkt.