Artikel: Bestuurlijke boetes i.v.m. de arbeidstijdenwet
Artikel: Arbeidstijdenwet: probleem van alle tijden
Document: Wettelijke arbeidstijdenregels Podiumkunsten
Document: Kinder- en jeugdarbeid aan strenge regels gebonden
Dit deel van de website is gevuld met informatie uit de periode van het convenant. De informatie is opgenomen als naslagwerk, en functioneert derhalve als archief.
Opgelet: de informatie in dit deel van de site wordt vanwege deze archieffunctie niet geactualiseerd bij wijzigende wetgeving!
Arbeidstijdenwet (ATW)
Dit deel van de website bevat informatie (artikelen en documenten) die betrekking hebben op de “oude” arbeidstijdenwet en zijn als naslag opgenomen. Bij het onderdeel “arbo index” vindt u informatie die betrekking heeft op de actuele arbeidstijdenwet.
Inleiding
De podiumkunstsector kent naast de standaardregeling, die in beginsel altijd geldt, ook een overlegregeling. Deze regeling is ruimer, maar geldt alleen als deze schriftelijk is overeengekomen via een CAO of anderszins tussen een werkgever en ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging. Een CAO gaat altijd vóór afspraken tussen werkgever en medezeggenschapsorgaan. Over toepassing van de ruimere regels dienen beide partijen het eens te zijn en zij hebben allebei een vetorecht.
Als men voor de ruimere regels kiest dan moeten deze in zijn geheel worden toegepast. De regels gelden dan voor werknemers van 18 jaar en ouder en moeten betrekking hebben op uitvoeringen van culturele of artistieke aard of daarmee samenhangende werkzaamheden. Ze gelden niet voor personen die hoofdzakelijk de kost verdienen als acteur of musicus en ook niet voor leidinggevenden die ten minste een gegarandeerd bruto jaarsalaris hebben van 32.800,- (niveau 2004).
Misverstanden over toepassing van de regels ontstaan vaak door onduidelijkheid over wat in de zin van de Arbeidstijdenwet arbeidstijd is of rusttijd. Een pauze is wettelijk geen arbeidstijd. Ook de eventueel betaalde uren van iemand die ergens op tournee overnacht zijn geen arbeidstijd. Bij het reizen van en naar een theater is de gezagsverhouding doorslaggevend: de chauffeur vervoert op last van de werkgever personen naar een locatie. Dat is arbeidstijd. De personen die bij hem in de auto zitten en wellicht doorbetaald krijgen genieten op dat moment geen arbeidstijd maar rusttijd.
De wettelijke regels
De normen waaraan de podiumkunsten zich moeten houden zijn neergelegd in een zogenoemde standaard- en overlegregeling. In beginsel geldt in alle omstandigheden de standaardregeling. De (veelal) ruimere normen van de overlegregeling kunnen uitsluitend worden benut indien daarover in de CAO of via een schriftelijke overeenstemming tussen werkgever en ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging afspraken zijn gemaakt. Daarbij gaan afspraken in de CAO altijd voor op afspraken tussen werkgever en medezeggenschapsorgaan. Belangrijk is om te realiseren, dat de extra ruimte van de overlegregeling alleen kan worden gebruikt als zowel werkgever als werknemers het daarover eens zijn. Beide partijen hebben op dat punt dus een ‘vetorecht’. Een meer uitgebreide beschrijving van deze overlegverplichting uit de Arbeidstijdenwet is te vinden in de aan het eind van dit artikel aangegeven literatuur.
Bestuurlijke boetes Arbeidstijdenwet
Op dit moment kan de overheid overtredingen van de Arbeidstijdenwet alleen bestraffen via het strafrecht. Dat gaat nu veranderen. Het kabinet heeft ingestemd met een wetsvoorstel van minister De Geus, dat het mogelijk maakt overtredingen van de Arbeidstijdenwet in de toekomst direct te bestraffen met een bestuurlijke boete, die kan oplopen tot 45.000,- per overtreding.
Deze lichtere procedure kan leiden tot het vaker opleggen van financiële sancties. Een goede naleving van de wettelijke verplichtingen, met name het bijhouden van de tijdregistratie en de minimale rusttijden, kan dat voorkomen. De verplichting tot het schriftelijk bijhouden van de arbeidsuren is overigens ook van toepassing op kantoorpersoneel dat in bloktijden (van 9 tot 5) werkt.
Dat de boetes ook nu al flink kunnen oplopen blijkt uit de recente veroordeling van het pretpark Six Flags voor een reeks overtredingen van de Arbeidstijdenwet. Six Flags heeft van de politierechter een boete gekregen van 25.000,- voor het overtreden van de arbeidstijdenwet. De helft van de boete is voorwaardelijk. De rechter bepaalde dat het pretpark in 2001 in 90 gevallen mensen te lang heeft laten werken. Het gaat om jonge mensen die vooral in oktober van dat jaar moesten doorwerken. Volgens directeur Marcel Schonenberg van Six Flags was het park destijds volkomen overrompeld door de enorme toestroom van bezoekers. De planning is nu verbeterd, jonge seizoenmedewerkers hoeven niet meer over te werken.
bron: nieuwsbrief Werkgevers in de kunsten en omroep Flevoland
Arbeidstijden in het buitenland
Voor de meesten die te maken hebben met de arbeidstijdenwetgeving is het wel duidelijk hoe het allemaal binnen Nederland is geregeld. Als je begint met het plannen is het even door de bomen het bos niet zien, maar naar verloop van tijd komt er steeds meer duidelijkheid. Maar hoe is het nu allemaal geregeld als je met je voorstelling het buitenland aandoet?
Artikel 5:16 van de Arbeidstijdenwet geeft op deze vraag antwoord. Hierin wordt beschreven dat een werkgever, wanneer zijn werknemers arbeid in het buitenland verrichten, zich ook moet houden aan de Nederlandse Arbeidstijdenwetgeving en de hieruit voortkomende verplichtingen (urenregistratie, e.d.). Verder blijven ook afspraken die gemaakt zijn in een eventuele CAO voor de naar het buitenland uitgezonden werknemers gelden. Addertje onder het gras blijft dat niet alleen Nederland regels heeft over arbeidstijden maar ook de ons omringde landen. Ondanks dat de Nederlandse wet gewoon van kracht blijft kun je ook te maken krijgen met regels die binnen andere landen worden gehanteerd. Wordt bijvoorbeeld in het land waar de werknemers zijn voor hun werk een strengere arbeidstijdenregeling gehanteerd dan is deze wet, op de punten waar zij strengere eisen stelt dan de Nederlandse Arbeidstijdenwet, van toepassing. Het is dus verstandig om voor aanvang van de werkzaamheden te informeren hoe het in het land van bestemming is geregeld.